Trong quá trình điều trị đái tháo đường thai kỳ, bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn chế độ ăn uống và vận động phù hợp để kiểm soát tốt đường huyết. Chỉ trong một số trường hợp, người bệnh mới phải dùng thêm thuốc.
Đái tháo đường thai kỳ xuất hiện với đặc điểm là đường huyết tăng cao trong tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba ở những thai phụ trước đó không có bệnh đái tháo đường. Đái tháo đường thai kỳ chỉ bị trong thời gian mang thai và tự hết sau khi em bé chào đời.
Tuy nhiên, nếu bệnh không được điều trị thích hợp sẽ gây nên những biến cố sản khoa bất lợi cho mẹ và em bé ngay khi sinh và làm tăng nguy cơ bị đái tháo đường típ 2 cho mẹ và con sau này. Những thay đổi của cơ thể người mẹ trong quá trình mang thai cũng như sự tăng cường hoạt động nội tiết của bánh nhau gây nên sự đề kháng insulin – một chất nội tiết làm giảm đường huyết, khiến insulin trong cơ thể người mẹ làm việc không hiệu quả. Em bé có mẹ không điều trị đái tháo đường thai kỳ có khuynh hướng bị béo phì, đái tháo đường típ 2 và một số vấn đề về sức khỏe khác trong quá trình trưởng thành.
Điều trị đái tháo đường thai kỳ cần sự hợp tác tốt của người bệnh và bác sĩ chuyên khoa, trong đó vai trò tuân thủ điều trị của người mẹ là quan trọng nhất. Phần lớn các trường hợp, người bệnh chỉ cần thay đổi chế độ ăn và tăng cường vận động là có thể kiểm soát tốt đường huyết. Trong một số ít trường hợp, người bệnh cần dùng thêm insulin để làm hạ đường huyết, song hành cùng với chế độ điều trị mà bác sĩ đưa ra. Sau đây là một số biện pháp bạn có thể tự thực hiện tại nhà để kết quả điều trị đái tháo đường thai kỳ tốt hơn.
1. Lập kế hoạch ăn uống và tuân thủ nghiêm túc
Lập thực đơn ăn uống mỗi ngày với các món ăn và hàm lượng dinh dưỡng cân bằng theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa giúp bạn kiểm soát lượng tinh bột và năng lượng nạp vào cơ thể, tránh trường hợp ăn uống tùy hứng làm đường huyết dao động quá cao hoặc quá thấp.
Tuân thủ theo chế độ ăn bệnh lý đái tháo đường là một việc khó khăn vì nó hoàn toàn khác với thói quen ăn uống thường ngày của bạn. Tuy nhiên, thông qua việc lên kế hoạch ăn uống, bạn có thể tính toán cân đối những món ăn mình thích và những món ăn khác sao cho bảo đảm dinh dưỡng mà đường huyết vẫn ổn định.
Các chuyên gia thường khuyên người mẹ bị đái tháo đường thai kỳ cần chia nhỏ bữa ăn để tránh đường huyết sau ăn tăng quá cao với ba bữa chính (lượng thức ăn ít hơn thông thường) và ba bữa phụ xen kẽ. Với số lượng bữa ăn phong phú như vậy, bạn có thể kết hợp sáng tạo nhiều món mà không bị ngán.
2. Tăng cường vận động để hỗ trợ điều trị đái tháo đường thai kỳ
Tăng cường vận động giúp tiêu thụ bớt năng lượng thừa, giảm đề kháng insulin và giảm đường huyết. Khi mang thai, tăng cân là điều hiển nhiên. Tuy vậy, số cân nặng tăng thêm tùy thuộc vào giai đoạn thai kỳ và tình trạng béo phì trước đó của mẹ. Vận động giúp tránh tăng cân quá mức. Một số hình thức vận động nhẹ nhàng, đơn giản như đi bộ mỗi ngày hai lần, mỗi lần 30 phút cũng rất hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể bơi lội, đi bộ trên máy hay thực hiện các bài tập tại chỗ nhẹ nhàng. Khi mang thai, bạn nên tránh các môn thể thao gắng sức hoặc phải căng giãn cơ thể quá mức.
3. Ăn nhiều chất xơ
Chất xơ có trong rau quả tươi, ngũ cốc nguyên cám. Bổ sung chất xơ trong chế độ ăn hàng ngày giúp phòng ngừa táo bón, cải thiện hoạt động của insulin, làm chậm sự hấp thu đường vào máu. Các loại hạt, yến mạch, đậu… là nguồn cung cấp tinh bột, giàu chất xơ và các vitamin tốt cho phụ nữ đái tháo đường thai kỳ.
4. Bổ sung vitamin và khoáng chất
Ngay cả khi không bị đái tháo đường thai kỳ, người mẹ cũng cần bổ sung thêm vitamin và các khoáng chất khác. Khi mang thai, nhu cầu về vitamin và các nguyên tố vi lượng tăng lên, đôi khi chế độ ăn uống hàng ngày không đáp ứng đủ nhu cầu đó. Vì vậy, người mẹ cần bổ sung thêm dưỡng chất như vitamin D, C, E, B, sắt, axit folic, canxi, magiê, iốt… từ sữa và các viên uống bổ sung. Hãy hỏi thêm ý kiến bác sĩ để được kê toa loại thuốc phù hợp nhất với bạn.
5. Chất đạm
Chất đạm là nguồn axit amin giúp xây dựng cấu trúc tế bào, hình thành các cơ quan và tăng trưởng cơ thể. Chất đạm là nguồn dinh dưỡng không thể thiếu trong chế độ ăn. Đối với bệnh nhân đái tháo đường, nguồn năng lượng từ chất đạm chiếm tỷ lệ khoảng 20% tổng năng lượng hàng ngày. Bạn nên lựa chọn nguồn đạm dễ tiêu hóa từ cá, gia cầm hoặc trứng, sữa.
6. Các loại tinh bột thô
Các nguồn tinh bột thô như ngũ cốc nguyên cám, các loại hạt, đậu… tốt hơn các loại tinh bột tinh chế. Các loại tinh bột thô vào cơ thể sẽ hấp thu chậm hơn, nên đường huyết sẽ không tăng vọt sau ăn.
Ngoài ra, vỏ cám của các loại gạo còn cung cấp rất nhiều vitamin nhóm B – một loại vitamin cần cho cơ thể. Do đó, trong thực đơn hàng ngày, bạn nên hạn chế các thức ăn tinh bột tinh chế như bánh mì, mì, các loại bánh ngọt…
7. Giảm ăn, uống đồ ngọt
Các loại bánh ngọt, nước ngọt chứa rất nhiều đường hấp thu nhanh. Một khi bạn dùng các loại thực phẩm này, đường huyết sẽ tăng nhanh và tăng rất cao. Đồ ngọt có hương vị rất hấp dẫn nhưng rất tiếc chúng không hề tốt cho sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ đái tháo đường thai kỳ. Giảm lượng đường nêm trong thức ăn và cố gắng tránh dùng đồ ngọt là cách hiệu quả ngăn ngừa đường huyết tăng vọt. Điều này ban đầu có thể rất khó khăn đối với bạn nhưng vì sức khỏe của đứa con thương yêu và của cả chính bạn, hãy kiên định nói không với đồ ngọt.
Hy vọng rằng những cách hỗ trợ trên sẽ giúp kết quả điều trị đái tháo đường thai kỳ tốt hơn. Nhờ đó, bạn sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh.
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
- Đái tháo đường thai kỳ ảnh hưởng đến mẹ và bé như thế nào?
- Chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ
- Đái tháo đường thai kỳ, những điều mẹ bầu cần lưu ý
